#Doğum

EBENİN ÖREKESİNİ GÖRDÜN MÜ NEYMİŞ?

EBENİN ÖREKESİNİ GÖRDÜN MÜ NEYMİŞ? Ebe’nin Örekesi: Doğumun Başladığı Sandalye, Hayatın İlk Hikâyesi Anadolu’nun sözlü mirasında yer alan “Ebe’nin örekesi” deyimi, halk arasında çoğu zaman yanlış anlaşılır. Bazı kaynaklarda “öreke” kelimesi yün eğirme aracı olarak geçse de, “Ebe’nin örekesi” ifadesi aslında doğum sandalyesini anlatır. Bu deyim, sadece bir eşya değil; yaşamın, doğumun ve kadın emeğinin kutsallığını temsil eder. Geçmişte köylerde doğumlar, ebelerin yardımıyla ev ortamında gerçekleştirilirdi. Ebe, doğum yapacak kadını özel olarak hazırlanmış bir örekeye, yani doğum sandalyesine oturturdu. Bu sandalye, doğumun hem fiziksel hem de ruhsal olarak kolay geçmesi için tasarlanmıştı. İşte bu nedenle halk arasında “Ebe’nin örekesi” sözü, yaşamın başladığı anı simgeleyen derin bir deyim haline geldi. Bazı yörelerde “bu iş Ebe’nin örekesine kadar gider” denildiğinde, bir olayın temeline, en başına, yani “doğduğu yere” işaret edilir. Dolayısıyla deyim, sadece doğumun fiziksel yönünü değil, bir şeyin özünü kavramayı da ifade eder. Kültür araştırmacılarına göre “Ebe’nin örekesi”, Anadolu kadınının hem doğuran hem yaşatan, hem üretici hem öğretici yanını temsil eder. Bu deyim, halkın diliyle yoğrulmuş bir hayat felsefesi gibidir; sabrı, gücü ve hayatın döngüsünü tek bir sözle anlatır. Bugün “Ebe’nin örekesi” artık kullanılmayan bir ifade olsa da, Türkçenin derinliklerinde hâlâ anneliğin, doğumun ve yaşamın başlangıcına dair güçlü bir sembol olarak varlığını sürdürüyor.